ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿ, ಶಾಲಾ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯದ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿರುವ ಶಾಲಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಮೇಲುಸ್ತುವಾರಿ ಸಮಿತಿಗಳು (ಎಸ್‌ಡಿಎಮ್‌ಸಿ) ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾಪನೆಯ 25ನೇ ವರ್ಷದ ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ಬೆಳ್ಳಿ ಹಬ್ಬವಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಸಮಿತಿಗಳು 2001ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿ, ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಿರಿಯ, ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯದ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾದರಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ರೂಪಿಸಿವೆ.
ಎಸ್‌ಡಿಎಮ್‌ಸಿ ರಚನೆಯ ಹಿಂದಿನ ನೋಟ 1986ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿಯ ಆಶಯಗಳೊಂದಿಗಿದೆ. ಸಮುದಾಯ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅವಿಭಾಜ್ಯವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಲುವಿನೊಂದಿಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 2000ರಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 2001ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 28 ರಂದು ಅಧಿಕೃತ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಶಾಲಾ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರನ್ನು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಯತ್ನ ಆರಂಭವಾಯಿತು.
ಇದನ್ನು ಓದಿ :ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಳಮೀಸಲಾತಿ: ಮೇ 5ರಿಂದ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಆರಂಭ
ನಂತರ 2006ರಲ್ಲಿ, ಎಸ್‌ಡಿಎಮ್‌ಸಿ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವರಾಜ್ಯದ ಅಂಗವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿ, ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಕಾಯಿದೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಮಾನ್ಯತೆ ದೊರೆಯಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶಾಲೆಯು ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ರೂಪಿಸಬಹುದಾದ ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಗ್ರಾಮ ಸ್ವರಾಜ್ಯದ ಕನಸು ಸಾಕಾರವಾಯಿತು. ಇದನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, 2009ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಹಕ್ಕು ಕಾಯಿದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಡಿಎಮ್‌ಸಿ ಗಳಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರೆತಿದ್ದು, ಇವು ಇದೀಗ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಕಳೆದ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಿತಿಗಳು ಮಕ್ಕಳ ದಾಖಲಾತಿ, ಹಾಜರಾತಿ, ಬಿಸಿಯೂಟ, ಶಾಲಾ ಹಬ್ಬಗಳು, ಪಾಠೋಪಕರಣಗಳ ಒದಗಿಕೆ, ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಸುಧಾರಣೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಅನೇಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೈಜ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಿಂದ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿವೆ. ಪೋಷಕರು, ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಸಮನ್ವಯದಿಂದ ನಡೆಸಿದ ಈ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಗಳ ಉಳಿವಿಗೆ ಬೆಳಕಾದಂತಾಗಿದೆ.
ಮರಗಿಡಗಳ ನೆಡುವಿಕೆ, ಶಾಲಾ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧನೆ, ಬೇಸಿಗೆ ತರಗತಿಗಳ ಸಂಘಟನೆ, ಪಾಠೋಪಕರಣದ ಖರೀದಿ, ಬಾಲವಾಡಿ ತರಗತಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ನಾವೀನ್ಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಈ ಸಮಿತಿಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗಿವೆ. ಇವು ಶಾಲಾ ಹಾಜರಾತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕಾ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ-ಶಾಲಾ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿವೆ.
ಇದನ್ನು ಓದಿ :ಲೋಕಾಯುಕ್ತ ದಾಳಿ: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ನ ಐವರು ಸದಸ್ಯರ ಬಂಧನ
ಈ ಬೆಳ್ಳಿ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರಾದ ನಿರಂಜನಾರಾಧ್ಯ ವಿ.ಪಿ ಅವರು, ಸರ್ಕಾರ ಈ ಸಮಿತಿಗಳ ಬಲವರ್ಧನೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿ, ಇವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಗತಿಪಥದ ಬಂಡಿಗಳಾಗಿ ರೂಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಆಶಯವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಎಸ್‌ಡಿಎಮ್‌ಸಿ ಗಳನ್ನು ಶಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಂದಿನ ಮಹತ್ವದ ಹಾದಿಯಾಗಬೇಕೆಂದು ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
